Vlaanderen telde in 2012 maar liefst 2.229 bovenlokale samenwerkingsverbanden. Dat is opgelijst door toenmalig minister van Binnenlands Bestuur Geert Bourgeois, maar sindsdien zijn er daar ongetwijfeld nog bijgekomen. In 2012 zat een Vlaamse gemeente in gemiddeld 68 samenwerkingsverbanden. 33 Gemeenten zelfs in meer dan 100. Het is die bestuurlijke versnippering dat de Vlaamse regering onder impuls van Vlaams minister Somers wil aanpakken met de regiovorming. “Elk van die samenwerkingsverbanden is natuurlijk ontstaan vanuit een bepaalde logica, maar de optelsom is een bestuurlijke chaos dat efficiënt beleid onmogelijk maakt. Hoe kan je efficiënt en coherent beleid voeren als je op vlak van sociale huisvesting samenwerkt met andere partners als voor ruimtelijke ordening en mobiliteit? Bovendien zorgen die talloze structuren ook voor een steeds groeiende overheid met minder transparantie en democratische controle”, aldus Bart Somers.
De Vlaamse regering klopte enkele weken geleden een kaart af met referentieregio’s. In de toekomst zullen zoveel mogelijk samenwerkingsverbanden binnen de grenzen van deze referentieregio’s moeten vallen. De regio’s zijn voor alle duidelijkheid geen extra bestuurslaag, maar dienen om orde te scheppen in de bestuurlijke chaos. Het zijn de burgemeesters die daar de leiding in nemen.
144 structuren minder
Vlaams minister Somers zal de komende dagen en weken zijn oor te luister leggen bij de verschillende regionale burgemeestersfora. Hij begon niet toevallig in de regio Midwest.
Bart Somers: “Midwest is op het vlak van regiovorming een echte voortrekker. Er werd een burgemeestersoverleg opgericht waar de verschillende lokale besturen samen hun beleid uitstippelen. Dat bestaat al op veel plaatsen in Vlaanderen, maar hier gingen ze nog een stap verder. In 2015 tekenden ze samen een plan uit om hun samenwerkingsverbanden in elkaar te voegen en af te schaffen. Ze gaan hier van 183 naar 39 samenwerkingsverbanden. Dat zijn er 144 minder! Deze ongelofelijke vereenvoudiging zal leiden tot slagkrachtigere en efficiëntere lokale besturen. Meer democratische controle en beter beleid voor de burger. Een voorbeeld voor de rest van Vlaanderen.”
Voorzitter Midwest Kris Declercq: "Midwest heeft reeds op diverse terreinen pionierswerk verricht. Zo diende de aanpak van de COVID-pandemie met contactopsporing tot model voor alle Vlaamse gemeenten. De voorbije twee jaar heeft Midwest ook werk gemaakt van de ambities om bestaande samenwerkingsverbanden in te kantelen in Midwest. Evengoed zijn in het strategisch plan Midwest ambities opgenomen op beleidsmatig vlak zoals samenwerking in de vervoerregio, visievorming rond bedrijventerreinen, ruimtelijke ordening en een duurzame regio. De regio heeft ook reeds een socio-economische streekvisie.“